ที่มา: คณะทำงานบริษัท มาร์เก็ตเมทริกซ์ เอเชีย จำกัด
แนะนำ 5 อุตสาหกรรม SME ไทยมีศักยภาพส่งออก
เม็กซิโกเป็นเศรษฐกิจที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับสามในอเมริกาเหนือและกำลังกลายเป็นประเทศที่ทันสมัยอย่างรวดเร็วโดยมีการขยายตัวของภาคอุตสาหกรรมและภาคบริการมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการเข้าร่วมเป็นสมาชิกกับการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ (Economic Integration) ในหลากหลายความตกลง ทั้งข้อตกลงในระดับทวิภาคีและข้อตกลงในระดับภูมิภาค รวมไปถึงการมีที่ตั้งทางภูมิประเทศที่ติดต่อกับประเทศใกล้เคียงทำให้มีความสะดวกต่อการขนส่งข้ามประเทศ อีกทั้งหลังจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส Covid-19 ได้คลี่คลายลง รัฐบาลเม็กซิโกมีการใช้มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจเพื่อให้เกิดการพัฒนาในหลายด้านโดยเฉพาะอย่างยิ่งการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การกำหนดแนวนโยบายเพิ่มการใช้จ่ายของภาครัฐเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ และผ่อนปรนมาตรการต่าง ๆ ที่เป็นอุปสรรคต่อการดำเนินธุรกิจ ทำให้มีการจับจ่ายใช้สอยเพิ่มมากขึ้นในระบบเศรษฐกิจ รวมไปถึงการออกนโยบายที่ให้ความสำคัญกับการเปลี่ยนแปลงและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ทำให้เกิดเป็นเทรนด์ใหม่ ๆ สำหรับผู้บริโภคในตลาดเม็กซิโก เช่น สินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ผลิตภัณฑ์เพื่อการดูแลสุขภาพ เป็นต้น โอกาสของผู้ประกอบการ SME ไทยยังมาจากตลาดอีคอมเมิร์ซหรือการขายสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ที่เติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดด รวมถึงสินค้าทางวัฒนธรรม ซึ่งแม้ว่าชาวเม็กซิโกส่วนใหญ่มักจะสนับสนุนสินค้าวัฒนธรรมในท้องถิ่น แต่ก็มีการเปิดรับสินค้าวัฒนธรรมจากต่างประเทศ และผู้มีอิทธิพลทางความคิด (Influencer) ยังมีอิทธิพลต่อการตัดสินใจซื้ออีกด้วย
ช่วงที่ชาวเม็กซิโกมีการจับจ่ายใช้สอยซื้อสินค้ามากที่สุดคือช่วงเทศกาล EI Beun Fin ที่อยู่ในช่วงเดือนพฤศจิกายนของทุกปี ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่มักจะมีการส่งเสริมการขายครั้งใหญ่ที่สุดของประเทศ โดยทั้งร้านค้าปลีกและร้านค้าออนไลน์จะจัดโปรโมชั่นเพื่อส่งเสริมการซื้อขายสินค้าในทุกกลุ่มสินค้า ถือได้ว่าเป็นอีกหนึ่งกระบวนการการกระตุ้นเศรษฐกิจของเม็กซิโก
ตลาดอาหารจากแมลงในเม็กซิโกมีศักยภาพเติบโตสูง เนื่องจากการรับประทานแมลงในเม็กซิโกยังคงได้รับความนิยมอยู่ในปัจจุบัน แม้จะมีบางส่วนที่มีทัศนคติเชิงลบจากรูปลักษณ์ของแมลง แต่รัฐบาลเม็กซิโกได้เผยแพร่ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับคุณประโยชน์จากแมลง ร้านอาหารบางแห่งในเม็กซิโกก็มีเมนูอาหารจากแมลงให้บริการเช่นกัน และแมลงที่ได้รับความนิยมมากที่สุดคือ จิ้งหรีด เป็นแมลงที่ให้โปรตีนสูง วิตามิน แร่ธาตุ ไฟเบอร์ อุดมด้วยสารอาหารต่าง ๆ รวมถึงไขมัน และกระบวนการผลิตที่มีความยั่งยืนมากกว่าแหล่งโปรตีนอื่น ๆ รวมทั้งมีราคาถูก และสามารถเข้าถึงได้ง่าย สินค้าที่จัดจำหน่ายในเม็กซิโกมีการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์รูปแบบต่าง ๆ เช่น ผง อัดแท่ง อบกรอบ เป็นต้น โดยสินค้าแป้งจิ้งหรีดมีการจัดจำหน่ายที่ราคากิโลกรัมละ 1,900 บาท ซึ่งในปี 2021 ประเทศเม็กซิโกอนุมัติการนำเข้าจิ้งหรีดสายพันธุ์ทองแดงลายในลักษณะผลิตภัณฑ์ผงแป้งจิ้งหรีดจากประเทศไทย จึงถือเป็นโอกาสสำคัญสำหรับ SME ไทยสามารถเข้าแข่งขันในตลาดนำเข้าแมลงของเม็กซิโกได้
ทั้งนี้ ผู้ประกอบการส่งออกจะต้องมีหนังสือรับรองคุณภาพจากกองอาหารสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ใบรับรองสุขอนามัย (Health Certificate) หนังสือรับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีสำหรับฟาร์มจิ้งหรีด (GAP) และเพื่อให้เป็นไปตามมาตรการนำเข้าของเม็กซิโก ผู้นำเข้าสินค้าจะต้องขอใบอนุญาตจาก SADER ขอการรับรองมาตรฐาน NOMs จะช่วยสร้างความเชื่อมั่นด้านคุณภาพและความปลอดภัยของสินค้าให้กับผู้บริโภค
อุตสาหกรรมเทคโนโลยีและอิเล็กทรอนิกส์ในเม็กซิโกกำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว ทั้งการเป็นผู้ผลิตในห่วงโซ่อุปทานของโลกและการเป็นตลาดบริโภคขนาดใหญ่ที่มีศักยภาพสูง การเติบโตของตลาดสินค้าเทคโนโลยีและอิเล็กทรอนิกส์ในประเทศเม็กซิโกยังมีความเชื่อมโยงกับความต้องการสินค้าเทคโนโลยีอัจฉริยะ หรือ IoT (Internet of Things) เพื่อเข้าถึงความบันเทิงส่วนบุคคลทั้งในประเทศและต่างประเทศ การผันตัวเป็นผู้สร้างคอนเทนต์บนโลกออนไลน์ รวมไปถึงการเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตกับอุปกรณ์ต่าง ๆ ในที่พักอาศัยเพื่ออำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวัน โทรศัพท์มือถือถูกใช้เป็นอุปกรณ์หลักในการเข้าถึงอินเตอร์เน็ต โทรศัพท์และอุปกรณ์เสริมที่เกี่ยวข้อง จึงเป็นสินค้าที่สอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภคชาวเม็กซิโกมากที่สุด ส่วนใหญ่เป็นการใช้งานสมาร์ทโฟนระบบปฏิบัติการ Android จากข้อมูลปี 2021 สินค้ากลุ่มโทรศัพท์ที่ส่งออกจากไทยส่วนใหญ่จะพบว่าเป็นส่วนประกอบโทรศัพท์ (OEC, 2021)
นอกจากนี้สินค้าที่น่าสนใจและมีแนวโน้มเติบโตตามความต้องการของผู้บริโภคชาวเม็กซิโก เช่น หูฟังที่มีไมค์ในตัว ลำโพง อุปกรณ์บันทึกภาพและเสียง ขาตั้งโทรศัพท์หรือแท็บเล็ต เป็นต้น จนถึงอุปกรณ์ IoT ที่ติดตั้งใน Smart Home อำนวยความสะดวกในการใช้ชีวิต เช่น Smart TV กล้องวงจรปิด Smart Plug และหลอดไฟอัจฉริยะ เครื่องฟอกอากาศอัจฉริยะ เป็นต้น
อุตสาหกรรมยานยนต์และส่วนประกอบในเม็กซิโกเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ใหญ่ที่สุดและสำคัญที่สุดในประเทศ เม็กซิโกเป็นผู้ผลิตยานพาหนะอันดับหกของโลก และยังเป็นผู้ผลิตรถยนต์นั่งส่วนบุคคลและส่วนประกอบรายใหญ่ แต่เนื่องจากเม็กชิโกยังไม่ถึงระดับที่สามารถผลิตชิ้นส่วนอะไหล่ที่จำเป็นทั้งหมดภายในประเทศได้ จึงต้องพึ่งพาการนำเข้าชิ้นส่วนยานยนต์และอุปกรณ์เสริมบางส่วนที่เม็กซิโกต้องการมากที่สุด ได้แก่ ชิ้นส่วนเครื่องยนต์ (ลูกสูบ กระบอกสูบ และเพลาข้อเหวี่ยง) ชิ้นส่วนระบบส่งกำลัง (เกียร์และคลัตช์)ชิ้นส่วนเบรกและช่วงล่าง (ผ้าเบรกและโช๊ค) ชิ้นส่วนตัวถัง (บังโคลน ประตู และฝากระโปรง) นอกจากนี้เม็กซิโกยังยังนำเข้าส่วนประกอบยานยนต์อื่น ๆ เช่น ยางรถยนต์ แบตเตอรี่ และน้ำมันหล่อลื่น เป็นต้น ถือเป็นโอกาสสำคัญสำหรับผู้ประกอบการ SME ในการขยายช่องทางการจำหน่ายในรูปแบบ OEM อะไหล่ยานยนต์กับผู้ผลิตแบรนด์รถยนต์ชั้นนำ การจัดจำหน่ายผ่านผู้ให้บริการจำหน่ายรถยนต์มือสอง รวมทั้งศูนย์บริการซ่อมบำรุงรถยนต์ ทั้งที่เป็นอะไหล่แท้ภายใต้แบรนด์รถยนต์ หรืออะไหล่เทียบเคียงที่มีราคาถูกกว่า
ทั้งนี้ เพื่อเลี่ยงปัญหาที่เกี่ยวข้องกับข้อตกลง NAFTA ผู้ประกอบสามารถเข้าไปร่วมลงทุนตั้งบริษัทในเม็กซิโก โดยอาจศึกษาข้อมูลจากหน่วยงานที่ทำหน้าที่สนับสนุนการตั้งบริษัทลงทุนในเม็กซิโก (shelter company) ที่จะช่วยจัดสรรพื้นที่และจ้างแรงาน รวมทั้งคำปรึกษาเกี่ยวกับกฎหมายได้
กระแสความเท่าเทียม ความหลากหลายทางเพศ และอิทธิพลของสื่อต่าง ๆ อาทิ โทรทัศน์ นิตยสาร และผู้มีอิทธิพลทางความคิด (Influencers) ส่งผลให้เสื้อผ้าและเครื่องแต่งกายแบบไม่ระบุเพศ (Genderless) เป็นเทรนด์ที่มีแนวโน้มได้รับความนิยมสูงขึ้นเรื่อย ๆ ในกลุ่มวัยรุ่นเม็กซิโก จะเห็นได้ว่าเทรนด์แฟชั่นของวัยรุ่นชาวเม็กซิโกได้รับอิทธิพลจากสื่อบันเทิงเป็นหลัก ซึ่งไม่กี่ปีที่ผ่านมาสื่อบันเทิงไทยไม่ว่าจะเป็นภาพยนตร์ ซีรีส์ โดยเฉพาะกับที่เกี่ยวข้องกับสื่อแนว Boy Loves (BL) และวงการดนตรี ได้รับความนิยมในเม็กซิโก โดยแฟนคลับส่วนใหญ่เป็นกลุ่มผู้หญิงคนรุ่นใหม่อายุประมาณ 18 – 30 ปี ดังนั้น การเป็นสปอนเซอร์เสื้อผ้าและเครื่องแต่งกายตัวละครในภาพยนตร์ ซีรีส์ และดนตรีไทยจะเป็นช่องทางเพิ่มการรับรู้และมีทัศนคติเชิงบวกต่อสินค้าแบรนด์ไทยได้เป็นอย่างดี โดยที่การนำเสนอสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ไม่ว่าจะเป็นเว็บไซต์ผู้ผลิต ช่องทาง e-Commerce หรือช่องทางสื่อสังคมออนไลน์ที่ชาวเม็กซิโกนิยมใช้งานจะช่วยดึงดูดให้ผู้บริโภคค้นหาและค้นพบสินค้าของแบรนด์จากช่องทางออนไลน์ได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ แนวโน้มการเลือกซื้อเสื้อผ้าที่มีความยั่งยืน เน้นอายุการใช้งานยืนยาวยังเติบโตขึ้นในกลุ่มผู้บริโภคชาวเม็กซิโกเช่นกัน เช่น ใช้วัสดุย่อยสลายได้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เพิ่มมูลค่าเสื้อผ้าเก่าจากศิลปะงานปักผ้า เป็นต้น
ทั้งนี้ ผู้ประกอบการสามารถมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (มอก.) เพื่อแสดงว่าเสื้อผ้าของตนเป็นไปตามมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง และการนำเข้าสินค้าของเม็กซิโกต้องปฏิบัติมาตรการของเม็กซิโก ได้แก่ มาตรฐาน NOMs เช่น คุณภาพ ความปลอดภัย สุขอนามัย และการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี เป็นต้น และต้องลงทะเบียน Padron de Importadores รวมถึงการขอใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้าของ NAFTA ในกรณีที่ต้องการขอยกเว้นภาษีนำเข้าภายใต้ NAFTA หรือการ Re-Export ผ่านประเทศสหรัฐอเมริกาจะเป็นอีกช่องทางหนึ่งในการส่งออกเพื่อลดการละเมิดลิขสิทธิ์สินค้าในประเทศเม็กซิโก
เบียร์เป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ผู้บริโภคชาวเม็กซิกันนิยมดื่มมากที่สุดในประเทศ และมากกว่าเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ประเภทอื่น ๆ ประกอบกับการเติบโตของเศรษฐกิจและรายได้ที่เพิ่มสูงขึ้นของชาวเม็กซิโก โดยเฉพาะในหมู่คนหนุ่มสาว ส่งผลให้ผู้บริโภคมีกำลังซื้อสูงขึ้น จึงมีความต้องการเบียร์คุณภาพสูงและมีราคาแพงมากขึ้น หนึ่งในแนวโน้มสำคัญในตลาดเบียร์เม็กซิกันคือความต้องการคราฟต์เบียร์ที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากผู้บริโภคมองหาตัวเลือกที่มีเอกลักษณ์และมีรสชาติ อีกทั้งในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การโฆษณาเบียร์ในเม็กซิโกส่วนใหญ่จะมีกลุ่มเป้าหมายไปยังผู้ชาย แต่โรงเบียร์คราฟต์กลับเลือกสื่อสารกับผู้หญิงร่วมกัน และมีสัดส่วนของผู้หญิงในอุตสาหกรรมเบียร์คราฟต์ยังมีสูงขึ้น จึงอาจเป็นแนวทางในการทำการตลาดของผู้ประกอบการไทย ซึ่งในปัจจุบันประเทศไทยได้มีการออกกฎกระทรวงปลดล็อกการผลิตสุรา ส่งผลให้ผู้ประกอบการ SME สามารถผลิตแอลกอฮอล์เองได้ ผู้ประกอบการไทย SME ที่สนใจผลักดันผลิตเบียร์คราฟต์เข้าสู่ตลาดเม็กซิโก อาจต้องดึงอัตลักษณ์ด้านรสชาติส่วนผสมของไทยที่มีความแตกต่างกับตลาดเม็กซิโก และต้องไม่ใช้การใส่สารแต่งกลิ่นรสเลียนแบบกลิ่นธรรมชาติ ในการสื่อสารการตลาดอาจเน้นการสื่อสารกับผู้บริโภคที่เป็นเพศหญิงมากขึ้น นอกจากนี้การใช้คนที่มีชื่อเสียงในการโปรโมทแบรนด์อาจเลือกลักษณะของคนที่สอดคล้องกับแบรนด์เพื่อให้เป็นตัวแทนของแบรนด์สินค้า จะช่วยส่งเสริมการขายได้มากขึ้น
ทั้งนี้ ผู้ประกอบการจะต้องจดทะเบียนเป็นโรงงานตามกฎหมายว่าด้วยโรงงาน หรือใช้เครื่องจักรอุปกรณ์ผลิตสุราที่มีมาตรฐานที่กรมสรรพสามิตกำหนด รวมถึงการปฏิบัติตามกฎหมายเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมและกฎหมายเกี่ยวกับการสาธารณะสุขที่เกี่ยวข้องของไทย ในขณะที่การส่งออกสินค้าเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ควรจำหน่ายผ่านตัวแทนจำหน่าย จะต้องลงทะเบียน Padron de Importadores รวมถึงการขอใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้าของ NAFTA ในกรณีที่ต้องการขอยกเว้นภาษีนำเข้าภายใต้ NAFTA และติดฉลากตามกฎระเบียบของเม็กซิโก NOM-142-SSA1-1995
มวยไทยกำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในหมู่คนทุกกลุ่มในเม็กซิโก ในอดีตมวยไทยเป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมในหมู่ชาวลูกครึ่งเม็กซิกันเชื้อสายเอเชียเท่านั้น แต่ในปัจจุบันมวยไทยเป็นที่นิยมในหมู่คนทุกกลุ่มโดยเฉพาะชาวเม็กซิกันท้องถิ่น แต่เป็นที่นิยมมากที่สุดในกลุ่มวัยรุ่นและวัยหนุ่มสาว เด็กและเยาวชนมักเริ่มเรียนมวยไทยตั้งแต่อายุ 10-12 ปี ผู้ใหญ่มักเริ่มเรียนมวยไทยตั้งแต่อายุ 20-30 ปี นอกจากนี้ในช่วงตลอด 10 ปีที่ผ่านมาหน่วยงานภาครัฐได้มีการสนับสนุนและเผยแพร่กีฬามวยไทยในหลายมิติ ส่งผลให้จำนวนโรงเรียนสอนมวยไทย และจำนวนผู้เข้าร่วมการแข่งขันมวยไทยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากความนิยมของศิลปะการต่อสู้แบบผสมผสาน (MMA) ซึ่งมักรวมเอาเทคนิคของมวยไทยไว้ด้วย และอีกโอกาสที่สำคัญสำหรับการจัดตั้งธุรกิจบริการให้ความรู้มวยไทยในเม็กซิโกคือ มวยไทยได้รับรองเป็นสมาชิกใหม่ของคณะกรรมการโอลิมปิก และพาราลิมปิกแห่งสหรัฐอเมริกา แสดงให้เห็นถึงความนิยมกีฬามวยไทยในกลุ่มประเทศอเมริกาเหนือ ซึ่งถือเป็นโอกาสที่ดีของไทยที่อาจจะได้บรรจุกีฬามวยไทยเข้าไปในการแข่งขันโอลิมปิกเกมส์ในอนาคต
ทั้งนี้ การจัดตั้งธุรกิจค่ายมวยในเม็กซิโกจะต้องขอใบอนุญาตจัดตั้งสถานประกอบการค่ายมวยในเม็กซิโก ซึ่งจะมีอายุ 3 ปี ผู้ขอใบอนุญาตจะต้องยื่นขอต่ออายุใบอนุญาตก่อนใบอนุญาตจะหมดอายุ